9 triệu đồng tiền đổ rác 1 năm đối với doanh nghiệp nhỏ, 120 triệu đối với các nhà hàng kinh doanh ăn uống khó khăn càng chống chất khó khăn đối với doanh nghiệp nhỏ.

Theo quy định Luật Phí và lệ phí (có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/01/2017), có một số khoản phí thuộc danh mục các sản phẩm dịch vụ chuyển từ phí sang giá dịch vụ do Nhà nước định giá. Trong đó, có phí vệ sinh chuyển sang giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt và phí bảo vệ môi trường đối với chất thải rắn chuyển sang giá dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt.

MỨC GIÁ CỤ THỂ DO DOANH NGHIỆP CUNG CẤP DỊCH VỤ THU GOM, XỬ LÝ, VẬN CHUYỂN RÁC THẢI CĂN CỨ CHI PHÍ PHÙ HỢP ĐỂ QUYẾT ĐỊNH và nguyên tắc chung sẽ hạch toán đầy đủ chi phí (không như cơ chế phí vệ sinh trước đây được Nhà nước hỗ trợ một phần). Theo quy định tại Nghị định số 130/2013/NĐ-CP ngày 16/10/2013 của Chính phủ về sản xuất và cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích, thì dịch vụ thu gom, phân loại, xử lý chất thải rắn, vệ sinh công cộng thuộc danh mục sản phẩm, dịch vụ công ích đô thị được trợ giá, trợ cấp. Nếu thu theo Luật Phí và Lệ phí, mỗi lần tăng mức thu gom phải thông qua HĐND mới quyết được, còn thu theo Luật Giá thì không phải thông qua HĐND mà do UBND tỉnh quyết định.

UBND tỉnh Quảng Ninh đã giao UBND TP Hạ Long chủ động cân đối phần nhân dân đóng góp và phần hỗ trợ của ngân sách nhà nước để làm phương án đấu thầu cung ứng dịch vụ trên nguyên tắc đảm bảo việc tăng giá thu của hộ gia đình, tổ chức, doanh nghiệp theo lộ trình và không vượt mức giá tối đa quy định tại Quyết định số 2625/2017/QĐ-UBND ban hành ngày 06/07/2017.

Tuy nhiên, dự toán ngân sách năm 2018 của TP Hạ Long thực hiện theo Nghị quyết của HĐND tỉnh đang tiết kiệm triệt để chi thường xuyên (giảm 358 tỷ đồng so với mặt bằng chi theo định mức là 934 tỷ đồng), DO ĐÓ THÀNH PHỐ KHÔNG CÓ NGUỒN ĐỂ HỖ TRỢ CHO CÔNG TÁC VỆ SINH MÔI TRƯỜNG. Toàn bộ chi phí chi trả cho 2 doanh nghiệp thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải sinh hoạt trên địa bàn thành phố phải phân bổ thu từ các tổ chức, cá nhân có rác thải sinh hoạt. Quyết định 2625/2017/QĐ-UBND quy định giá tối đa dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt và dịch vụ xử lý chất thải rắn sinh hoạt sử dụng nguồn vốn ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh (đã bao gồm thuế GTGT). Theo quyết định này, mức giá tối đa tại Phụ lục kèm quyết định sẽ là cơ sở để đơn vị cung ứng dịch vụ quy định mức giá cụ thể để thu tiền dịch vụ đối với các đối tượng sử dụng dịch vụ sau khi có ý kiến của UBND các huyện, thị xã, thành phố ĐẢM BẢO TĂNG GIÁ THEO LỘ TRÌNH VÀ KHÔNG VƯỢT QUÁ MỨC GIÁ TỐI ĐA THEO QUY ĐỊNH.

Cuối tháng 5 năm 2018, dư luận từng xôn xao về việc giá thu rác tại địa bàn tỉnh Quảng Ngãi tăng gấp đôi sau khi phí chuyển thành giá khiến người dân tỉnh này bức xúc. Tìm hiểu một số địa phương khác, tiêu biểu như tỉnh Hải Dương, tuy có tăng giá dịch vụ nhưng mức tăng rất nhỏ và đảm bảo thực hiện theo lộ trình. “Trước đây, thu theo xã là 4.000 đồng/tháng giờ lên 5.000 đồng/tháng, phường lên 6.000 đồng/tháng. Ở Hải Dương có lộ trình tăng đến thời điểm mà người dân sẽ phải chịu toàn bộ chi phí đó, có thể là 10 năm để người dân dần thích nghi được, không phải tăng trong thời gian ngắn” – ông Nguyễn Thành Đô, Phó Giám đốc Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Hải Dương phát biểu. Tại Đà Nẵng, ông Phúc, Trưởng phòng kinh doanh của Công ty Cổ phần Môi trường đô thị Đà Nẵng cho biết: “Mặc dù tăng nhưng chúng tôi tăng không nhiều, mỗi gia đình chỉ đóng thêm từ 2-3.000 đồng/tháng, người dân không ai thắc mắc”.

Theo Quyết định 2625/2017/QĐ-UBND của UBND tỉnh Quảng Ninh, đối với đối tượng sử dụng dịch vụ là Trụ sở cơ quan hành chính sự nghiệp, Đảng, Đoàn, lực lượng vũ trang và trụ sở làm việc của các doanh nghiệp (kể cả đơn vị kết hợp sản xuất kinh doanh, hoạt động dịch vụ) thì giá tối đa cho dịch vụ Thu gom vận chuyển là 1.750.000 đồng/tháng (hoặc 300.000 đồng/m3) và giá tối đa cho dịch vụ Xử lý (đốt rác) là 400.000 đồng/tháng (hoặc 150.000 đồng/m3).

Theo Phụ lục 01 quy định về mức giá cụ thể dịch vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh hoạt năm 2018 kèm Thông báo số 109/TB-UBND ngày 05/03/2018 của UBND thành phố Hạ Long, giá dịch vụ thu gom, vận chuyển rác áp dụng đối với đối tượng là cơ quan hành chính sự nghiệp, đảng, đoàn, lực lượng vũ trang và trụ sở làm việc của các doanh nghiệp không kết hợp sản xuất kinh doanh được tính lũy tiến theo số lượng nhân viên với các mốc như sau: từ 50 người trở xuống, từ 50 đến 100 người, từ 100 người đến 200 người, trên 200 người. Như vậy, một đơn vị với 5-7 nhân viên sẽ phải chịu thu giá ngang bằng với một đơn vị có tới 40-50 nhân viên. Và vô lý hơn cả là đối với một trụ sở làm việc của một doanh nghiệp nhỏ, rác thải ra ít ỏi chủ yếu là giấy tờ, lại phải đóng mức phí 750.000 đồng/tháng, tương đương với 9.000.000 đồng/năm!!! Không chỉ có bất cập trong mức giá đối với các đơn vị kể trên, mà rất nhiều các đối tượng khác cũng đang phải chịu một mức giá không tưởng cho dịch vụ thu gom rác. Tiêu biểu có thể kể ra như sau: 2.500.000 đồng/tháng để đổ rác đối với một cửa hàng nhỏ kinh doanh ăn uống hoặc một cơ sở kinh doanh dịch vụ sửa chữa. 235.00 đồng/tháng đối với một quầy kinh doanh hải sản tại chợ Hạ Long I. Và cô chủ của một hàng rau tại chợ Hạ Long I sẽ chịu một mức giá tương đối “nhẹ nhàng” 195.000 đ/tháng. Vì vậy mà có chuyện mấy trăm hộ Kinh doanh tại chợ Hạ Long biểu tình, đơn thư khiếu nại.

Vậy thử hỏi Giá dịch vụ công ích như vậy có hợp lý hay không? Các cơ quan chức năng đã đến lúc cần xem xét lại.